Jong en Werkloos Game Over?
Uit recente gegevens blijkt dat de werkloosheid van jongeren in Nederland tot en met 25 jaar met 16,5 procent bijna tweemaal zo hoog is als de gemiddelde werkloosheid: 150 duizend jongeren. In werkelijkheid is dit een onderschatting: starters van 26 tot 30 jaar en niet-geregistreerde jongeren zijn bijvoorbeeld niet meegeteld. Ook niet meegeteld worden afgestudeerde jongeren die geen werk kunnen vinden in hun eigen studierichting, maar voor hun inkomen een paar uur werken in supermarkt of café.
Tot 2018 blijft het aantal banen in Nederland gelijk, terwijl 1,7 miljoen starters op de arbeidsmarkt de vraag naar vervanging overtreffen. Jeugdwerkloosheid is niet alleen een probleem voor de jongeren zelf, de gevolgen hebben ook maatschappelijke gevolgen: kennisverlies voor het bedrijfsleven, onderbenutting, verdringing, loopbaanonzekerheid. Ook komen jongeren aan de zijlijn te staan van beslissingsprocessen. Kostbare en recente kennis gaat verloren voor het bedrijfsleven. Voor organisaties en bedrijven is kennis van de laatste ontwikkelingen en innovaties noodzakelijk om de transitie te maken naar een groene, duurzame economie. Van de recent gediplomeerden op alle opleidingsniveaus die wel (tijdelijk) werk hebben gevonden, heeft 28 procent een baan onder zijn niveau. Laagopgeleide jongeren zien hun functies weggekaapt worden door hoogopgeleide jongeren. Deze laatsten beschikken dankzij hun brede opleiding over een grotere flexibiliteit om in te springen op wisselende wensen van werkgevers. De werkloosheid onder laagopgeleide jongeren zonder startkwalificatie is met 21,1 procent dan ook schrikbarend hoog. Tegelijkertijd zijn het sociale vangnet en de doorleermogelijkheden voor jongeren beperkt. Jongeren hebben daarnaast meer te maken met toekomst- en loopbaanonzekerheid: de helft van de recent gediplomeerden heeft een flexibel of tijdelijk contract. Jongeren staan niet alleen relatief vaak buiten het arbeidsproces. Mede dankzij de hoge werkloosheid zijn zij ondervertegenwoordigd op bestuurlijk niveau en dreigen zodoende niet mee te kunnen praten over hun eigen toekomst.
Kansen voor Oostzaan
Elke week, elke dag dat een jongere langer thuiszit, is een verlies aan investering in de toekomst. Werkzoekende jongeren moeten daarom extra kansen én prikkels krijgen om te gaan werken of leren. GroenLinks Oostzaan wil inkomen en werk eerlijker delen en de denk- en doekracht van jongeren benutten. Juist lokaal liggen er kansen. Wij willen de komende 4 jaar de volgende middelen inzetten om jongeren ook in Oostzaan aan het werk te helpen:
1. Zorg dat jonge werkzoekenden arbeidsfit kunnen blijven. De komende jaren zullen er nog steeds te weinig banen zijn en zullen werkgevers niet veel nieuwe mensen aannemen. We moeten jongeren arbeidsfit houden en daarvoor mogelijkheden scheppen, bijvoorbeeld met de Startersbeurs.
2. Geef jonge werkzoekenden ruimte om iets zinvols te doen. Wij willen ruimte creëren voor activiteiten die bijdragen aan het vinden van een baan en zelfontplooiing, in plaats van sollicitatiebrievenquota of scholingsaanbod ver onder niveau. Zorg dat jongeren ook zelf aan de slag kunnen met wat zij nuttig achten voor hun toekomst en arbeidsmarktkansen. Dit is voor een relatief kleine gemeente als de onze een lastige, maar wanneer dit lukt, bv in samenwerking met Zaanstad of Amsterdam, dan brengt dit op de langere termijn veel op.
3. Netwerken: breng werkzoekenden en werkgevers in contact. De meest succesvolle manier om aan een baan te komen is netwerken. Wij willen lokale en regionale initiatieven die zorgen voor contact tussen werkgevers en werkzoekende jongeren. De gemeente kan lokale ondernemers stimuleren om meer leerplaatsen te creëren.
4. Bevorder de aansluiting tussen onderwijs en arbeidsmarkt. De aansluiting van het onderwijs op de arbeidsmarkt is geen taak van de gemeente, maar het probleem wel. Ook hier willen we dat het college, samen met bv. de Kamer van Koophandel en onze buurgemeente Amsterdam en Zaanstad waar de meeste jongeren hun middelbare school opleiding volgen, initiatieven ontplooien die de aansluiting verbeteren. Dit kan prima in samenspraak met lokale ondernemers.
5. Neem je verantwoordelijkheid als gemeente. Oostzaan kan een bijdrage leveren aan de oplossing door ook zelf werk- of leerplekken te bieden aan jongeren. Wij willen dat de gemeente stevige eigen ambities op het gebied van jeugdwerkloosheidaanpak neerlegt en waarmaakt.
TERUG
